Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Adviesgroep VerV 23/05/2023

Op 23 mei 2023 kwam de Adviesgroep van VerV voor de eerste keer samen. Doel van deze groep is om mee na te denken over de richting van de vereniging en het vakgebied ergonomie. Daarvoor werden geëngageerde VerV leden gezocht vanuit verschillende invalshoeken: interne ergonomen, onderwijs, overheid,...
Lees meer

Bijscholingsdag ergocoaches op Ergonomiecongres

Ben je ergocoach of aanspreekpunt ergonomie op je zorgafdeling? Dan kan je een bijscholingsdag ergonomie volgen op het Ergonomiecongres. Je kan kiezen voor een opfrissing van de transfers, demo's van hulpmiddelen of handvaten krijgen voor een beleid. Stel zelf je programma samen uit de...
Lees meer

Consensusoverleg kantoor

Tijdens het consensusoverleg over de praktijkrichtlijn "kantoorinrichting" werd de inhoud geupdatet voor een hybride werkcontext. Vooraf was er reeds input verzameld van een projectgroep die de h De stellingen en principes: 1. De kantoorinrichting faciliteert concentreren, communiceren, samenwerken...
Lees meer

Webinaire "Thermomètre de levage"

Le 22 mai, VerV et BES ont organisé un webinaire autour du thermomètre de levage en français. Cette méthode d'analyse des risques est décrite dans la norme ISO/TR12296 sur la manutention manuelle des personnes. Un grand merci à Tim Van Huygevoort pour nous apprendre les bases du Tilthermomètre et...
Lees meer

Webinar "Beoordelen van armkracht" - verslag

Op de VerV webinar rond het beoordelen van armkracht werden twee wetenschappelijke publicaties besproken: 1. Databank armkrachten Op basis van de locatie van de handen en de richting van de kracht berekent de tool de maximale kracht voor de gekozen doelgroep. 2. Werken boven schouderhoogte Boven...
Lees meer

Consensusoverleg zorg - verslag

Op het VerV consensusoverleg over de praktijkrichtlijn "verplaatsen van personen" werden volgende stellingen voorgelegd voor een consensus. Na de nodige discussie, verfijning en nuance, was er een overeenstemming over: 1. Zorgvragers kan men indelen in vijf mobiliteitsklassen 2. Het VerV...
Lees meer

VerV op het Congres Navorming Veiligheidsinstituut

Op het Congres Navorming van het Veiligheidsinstituut (AP Hogeschool) verzorgde VerV twee bijdragen rond ergonomie: 4 mei: Rol van ergonomie bij re-integratie Roeland Motmans Het nieuwe KB re-integratie voorziet het stappenplan bij een formeel re-integratieproject, maar moedigt daarnaast ook de...
Lees meer

Human Factors kaart van Vlaanderen

Het tijdschrift voor Human Factors van de ergonomievereniging uit Nederland heeft een nieuwe rubriek: Human Factors in Vlaanderen! Vanuit VerV is Tuur van der Have  toegetreden tot de redactieraad van het tijdschrift. Vanuit die rol zal hij invulling geven aan deze rubriek. In deze eerste...
Lees meer

Ergoday "Werken met focus"

Op 30 maart vond de Ergoday "Werken met focus" plaats. Met de recente wetgeving rond deconnectie is het relevant even stil te staan met hoe mensen vandaag met focus kunnen werken op kantoor. Als ergonoom kan men via het ontwerp ook de mogelijkheden om te concentreren en deconnecteren stimuleren of...
Lees meer

Verslag "Werkbaar werkt!"

Op 29 maart 2023 organiseerde SERV het event “Werkbaar werkt!” in het Herman Teirlinckgebouw te Brussel. Na  de opening van de dag door Danny Van Assche (ondervoorzitter SERV – Unizo) en Caroline Copers (voorzitter SERV – ABVV) kwam Vlaams minister van werk Jo Brouns aan het woord. Zijn...
Lees meer