Praktijkrichtlijn verplaatsen van personen

De praktijkrichtlijn "verplaatsen van personen" kende een update in 2023. Deze is het resultaat van een brede consensus onder de zorgspecialisten in België over de mobiliteitsklassen en de vereiste hulpmiddelen per transfer.

Praktijkrichtlijn "Verplaatsen van personen" NL - FR - ENG

1. Zorgvragers kunnen ingedeeld worden in vijf mobiliteitsklassen
Bij het verplaatsen van personen dienen de resterende mogelijkheden van de zorgvrager zoveel mogelijk benut te worden. Zorgvragers worden daarom ingedeeld in vijf mobiliteitsklassen (MK5) op basis van wat ze zelf nog kunnen. Deze bepaalt het gepaste hulpmiddel voor een transfer.

2. Transfers binnen het bed vereisen steeds een glijzeil vanaf mobiliteitsklasse C
Wanneer de zorgverlener moet overgaan tot aanbieden van hulp bij het verplaatsen in bed, dan is een glijzeil en trage startbeweging bij uitvoering steeds vereist. Bij een zorgvrager vanaf mobiliteitsklasse C is de medewerking, zelfs na activatie van de zorgvrager, vaak onvoldoende.

3. Transfers uit het bed gebeuren met een tillift vanaf mobiliteitsklasse C
Wanneer extra hulp nodig is bij verplaatsingen van bed naar zit en omgekeerd, is ondersteuning van een opstahulp of tillift vereist. Bij MKC versterken een opstahulp en een actieve tillift de medewerking van de zorgvrager. Wanneer dit niet meer mogelijk is, tilt een passieve tillift of plafondlift de passieve zorgvrager volledig op (MK D en MK E).

4. Voor zorgtaken is steeds een hoog-laag voorziening
Verzorging gaat vaak gepaard met statische houdingen. Deze worden snel vermoeiend. Daarom is een elektrisch hoog-laag bed een must in de zorgsector. Een verstelbare omgeving zoals hoog-laag toiletstoel, douchestoel, douchebrancard, badlift en zitvoorzieningen, ... laten toe dat ook de randtaken in optimale houding gebeuren.

5. Bij steunkousen is er steeds een hulpmiddel voor het aan- en uitdoen nodig
Het aantrekken van steunkousen vanaf drukklasse 2 is belastend voor de zorgverlener. Daarom is steeds een hulpmiddel nodig voor het aan- en uitdoen van steunkousen. Een rubberen handschoen kan verder de grip verbeteren.

6. Het risico verplaatsen van personen wordt geëvalueerd met de (VerV) Tilthermometer
Het verminderen van de fysieke belasting in de zorg gebeurt stap per stap. De (VerV) Tilthermometer geeft een snel overzicht of de vereiste hulpmiddelen aanwezig zijn en gebruikt worden in functie van de mobiliteitsklasse van de zorgvrager.

Links:
* VerV Tilthermometer (.xlsx)
* Jargon hulpmiddelen